Tro bay là gì, từng được xem là phế phẩm, phế thải của quá trình sản xuất công nghiệp như: đốt than, luyện than đá, sản xuất nhiệt điện, sản xuất xi măng, luyện kim,… Nhưng loại hạt bụi mịn hoạt tính này đang dần trở nên “đắt giá”, trở thành nguyên liệu đầu vào chính của quy trình sản xuất bê tông và các sản phẩm khác thân thiện với môi trường phục vụ trong ngành xây dựng.
Tro bay là gì
Tro bay là gì, tro bay có hình thức là các hạt bụi mịn, có hoạt tính cao, được xem là chất phụ gia khoáng trong nhóm các phụ phẩm như: silica fume, tro xỉ than, xỉ hạt bụi mịn,.. thu được từ quá trình sản xuất công nghiệp nói chung (ví dụ: quá trình đốt than, các lò luyện than đá, sản xuất nhiệt điện, sản xuất xi măng công nghiệp trong các lò quay, luyện kim trong các lò cao,…)
Tro bay là gì, có hình thức là các hạt bụi mịn, có hoạt tính cao, được xem là chất phụ gia khoáng trong nhóm các phụ phẩm như: silica fume, tro xỉ than,..
Tro bay có kích thước chỉ từ 1.5 đến 12micron, có thành phần hoá học bao gồm: nhóm silic, canxi, nhôm, sắt, magie và lưu huỳnh oxit và một phần xỉ than chưa phân hoá.
Tro bay là một trong các thành phần nguyên liệu quan trọng để sản xuất “bê tông xanh”. Một sản phẩm thân thiện với môi trường và vô cùng hiệu quả trong việc gia tăng độ “trơ bề mặt”, chống thấm, chống kiềm, bền bỉ với thời tiết, hạn chế việc nứt gãy bê tông theo thời gian.
Tro bay có hình thức là các hạt bụi mịn, có hoạt tính cao, được xem là chất phụ gia khoáng trong nhóm các phụ phẩm như: silica fume, tro xỉ than
Tùy theo đặc tính của từng loại tro bay mà người ta sử dụng hàm lượng tro bay từ 14% đến 18% vào quá trình sản xuất xi măng. Nhằm làm hoạt tính khoáng pozzolan, tăng độ bê tông hoá của xi măng trong khi giảm được lượng xi măng “thật” sử dụng.
Phế phẩm của quá trình sản xuất công nghiệp đã trở thành “đầu vào” tuyệt vời cho quy trình sản xuất vật liệu xây dựng, những sản phẩm mới tốt đẹp và hữu dụng hơn. Từ đây tro bay trở thành điểm trọng yếu trong định hướng chuyển đổi công nghiệp xanh, giảm phát thải khí nhà kính và ô nhiễm ra môi trường.
Các nhà máy sản xuất công nghiệp đã tận dụng nguồn lợi, lợi thế này áp dụng vào việc xử lý, tái chế tro bay, tro xỉ than vào sản xuất vật liệu xây dựng. Vừa giúp đem lại hiệu quả kinh tế cao trong bối cảnh nguyên vật liệu tăng giá. Xử lý tốt hơn các vấn đề xả thải ra môi trường của các nhà máy công nghiệp. Đồng thời nâng cao tính ứng dụng, tăng hoạt tính chống thấm, chống kiềm, khả năng bền chắc, giảm nứt gãy cho bê tông, làm “xanh hóa” sản phẩm bê tông cho thị trường và người tiêu dùng sản phẩm.
Phân loại tro bay
Dựa vào đặc tính hoá học và thành phần của tro bay mà người ta chia tro bay thành 2 loại:
Tro bay loại C: Là phế phẩm, bụi thải của quá trình đốt than từ bùn non, loại này ít có giá trị vì có hàm lượng vôi CaO khoảng 21%. Điều này làm giảm hiệu quả của hiệu ứng pozzolan – vốn được xem là phản ứng quan trọng trong việc tăng độ bê tông hoá của quá trình sản xuất xi măng mà vẫn tiết kiệm được lượng dùng xi măng “thật” trong sản xuất.
Tro bay loại F: Là phế phẩm, bụi thải của quá trình đốt than từ than đá, loại này có giá trị hơn nhiều. Bởi trong thành phần tro F hàm lượng vôi CaO chỉ chiếm nhỏ hơn 7.1%, đồng thời gia tăng lượng sắt, silic, nhôm gốc oxit và thuỷ tinh nước.
Từ đây tro bay F làm tăng hiệu quả cho cường độ bê tông hoá nên được sử dụng thường xuyên và phổ biến trong việc sản xuất xi măng.
Tro bay là một trong các thành phần nguyên liệu quan trọng để sản xuất “bê tông xanh”
Đặc điểm thành phần của tro bay là gì
Thành phần của tro bay bao gồm các yếu tố chính như: sắt oxit, silic oxit, nhôm oxit, calci oxit, magne oxit, lưu huỳnh oxit, thuỷ tinh alumino sunfat canxi – hoặc silicat tuỳ loại tro bay loại C hoặc F, CaO, thạch anh, mullite và magneti, canxi, vôi tự do.
Tro bay mang dạng thức bụi mịn, hoạt động như một khoáng hoạt tính, là phụ gia hoàn hảo làm tăng độ bê tông hoá cho quá trình sản xuất xi măng.
Yêu cầu đối với tro bay là xỉ than đã phải đốt cháy gần như hoàn toàn, hàm lượng chất cháy phải nhỏ hơn 6%, nếu không tro bay sẽ không đạt được độ bụi mịn và khoáng hoạt tính cần thiết là (>70%). Từ đây sẽ phải áp dụng các biện pháp để loại bỏ hoặc tinh lọc lượng xỉ than chưa cháy hết.
Về trọng lượng riêng: tro bay có trọng lượng từ 1.91 đên 2.95.
Về độ mịn: tro bay có kích thước từ 0.045mm được coi là đạt (đối với loại đã sàng khô).
Về màu sắc: hàm lượng vôi CaO trong tro bay quyết định màu sắc của tro. Đa phần tro có màu xám, sáng hoặc ngả nâu. Ngả nâu trong trường hợp hàm lượng sắt oxit cao, trong khi ngả đen do hàm lượng xỉ than chưa đốt cháy hết trong bui tro còn cao.
Tro bay hoạt động như một khoáng hoạt tính, là phụ gia hoàn hảo làm tăng độ bê tông hoá cho quá trình sản xuất xi măng
Ưu điểm của tro bay
Tro bay mang đặc tính bụi mịn với khoáng hoạt tính cao, giúp tăng tính pozzolan, tăng độ bê tông hoá của xi măng. Trong khi giảm được lượng dùng “xi măng thật” trong sản xuất.
Thành phần tro bay trong sản xuất xi măng giúp làm tăng độ “trơ bề mặt”, chống thấm, chống kiềm, bền bỉ với thời tiết, hạn chế việc nứt gãy bê tông theo thời gian.
Khả năng cách nhiệt và cách âm tốt
Tăng khả năng chịu lực, chống chua mặn
Tiết kiệm nguyên vật liệu đầu vào, tối ưu chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm
“Xanh hoá” quá trình sản xuất công nghiệp nặng
Giúp bảo vệ môi trường, sức khoẻ con người.
Ứng dụng của tro bay vào trong đời sống
Một là: Ứng dụng trong sản xuất xi măng cường độ bê tông hoá cao
Giúp tiết kiệm nguyên vật liệu đầu vào, việc sử dụng “xi măng thật”. Trong khi gia tăng được cường độ bê tông hoá, độ trơ bề mặt sản phẩm, chống thấm, cách âm, cách nhiệt, tác động chịu lực tốt, chống chua mặn,…Tiết kiệm chi phí rất nhiều cho sản xuất, giúp hạ giá thành sản phẩm.
Là “nút trọng yếu” nhằm làm giảm phát thải ra môi trường, xanh hoá quá trình sản xuất xi măng và bảo vệ môi trường.
Hỗn hợp tro bay cùng với đá dăm giúp tăng độ kết dính cho thảm nhựa bê tông atphan trải đường băng sân bay
Hai là: Ứng dụng trong công nghệ nhựa trải đường giao thông, và đường băng sân bay.
Những lĩnh vực yêu cầu độ chịu lực, chịu nén như đường băng sân bay hay đường cao tốc, giao thông quốc lộ, chất lượng bê mặt có sự yêu cầu kỹ thuật rất cao. Đòi hỏi độ đóng rắn nhanh, co giãn tốt, chống nứt, chịu nhiệt và bền bỉ , thì tro bay đáp ứng rất tốt các yêu cầu này.
Hỗn hợp tro bay cùng với đá dăm giúp tăng độ kết dính cho thảm nhựa bê tông atphal; Tro bay giúp tăng độ bám dính giữa các vật liệu khác của bê tông nhựa, giúp chống già hoá bê tông.
Ba là: Ứng dụng trong lĩnh vực kiến trúc, hội hoạ, nghệ thuật và các lĩnh vực khác
Sử dụng tro bay trong việc thi công các công trình nghệ thuật điêu khắc, tượng đài, tạc tượng,.. tại các phòng tranh, studio, gallery, quảng trường, trường mỹ thuật, nghệ thuật đường phố. Bởi các đặc tính ưu việt vượt trội của tro bay kể trên, tiêu biểu có tính: bên vật liệu, chịu nhiệt, co giãn tốt, chống nứt gãy, chống sụt lún, tăng độ kết dính,…
Một số ứng dụng mới trong nông nghiệp mới được khai thác đó là khi thêm thành phần tro bay vào trong đất sẽ giúp tăng độ tơi xốp cho đất. Tăng độ kết dính cho thành phần đất, giữ chất đất tốt bền hơn, giữ nước. Đồng thời các yếu tố trong thành phần đất giúp tăng chất dinh dưỡng cho đất, cho cây trồng (sắt. magne, kali,…)
Tro bay là gì, tưởng chừng như là phế thải bỏ đi nhưng tro bay đang dần chứng minh sự quan trọng không thế thay thế trong công nghiệp sản xuất xi măng, nhựa đường, nông nghiệp và các ứng dụng khác. Hy vọng bài viết Goldenland.vn đã giúp ích cho bạn rất nhiều thông tin hữu ích về tro bay. Chúc bạn thật nhiều niềm vui!
